Plantengemeenschappen in het laagveen

 - een nieuw ‘ervarium’ voor de tuinders van Amstelglorie -

Helemaal aan de zuidoostkant van het complex tegenover de ringweg en aan het eind van de Fazantenlaan en de Maluslaan ligt het IJsvogellandje. Dit is een klein halfrond landje met een elzenbroekbosje erop waar deze winter bijna dagelijks een vissend IJsvogeltje 

gezien werd. Op zes achtereenvolgende zaterdagse werkbeurten zijn hier vier slenken gegraven die tot net onder het waterniveau reiken van het boezemwatertje dat het landje omgeeft. Het broekbosje is gedund en het opschot van een oude essestobbe verwijderd. De stobbe zelf was te zwaar om weg te halen en ligt nu pontificaal midden in een van de vier slenken. Ook is de toplaag van het landje afgeplagd en deels afgegraven. Met de afgegraven grond is een klein dijkje neergelegd, van waar af u een goed overzicht heeft over het landje en de slenken.

 

De bedoeling van dit nieuwe ‘ervarium’ is, dat zich hier plantengemeenschappen gaan vestigen die van nature thuishoren in het laagveendistrict*. Voor een deel zal dit spontaan gaan gebeuren en voor een deel helpen we het een handje door soorten in te brengen die niet op eigen kracht de barrière van de ringweg meer kunnen nemen. Alle plantensoorten komen in principe ook voor in  het achterliggende  groengebied Amstelland.

Het IJsvogellandje is ingericht met veel hoogteverschillen, inhammen en landtongen. De hierdoor verlengde oever kent nu tal van hellinkjes en hoekjes die allemaal verschillend liggen ten opzichte van de zon en de schaduwwerking van de bomen. Ook de invloed van de verschillende grondsoorten die we bij het afgraven aantroffen varieert. Van de humusrijke opgebrachte grond via blauwe rivierklei, veenrijke klei tot aan het pure laagveen toe dat hier iets onder de waterspiegel ligt. De effecten van de variabele hoogtes ten opzichte van het grondwater (en mogelijk zelfs kwelwater afkomstig van  het hoger gelegen deel van het complex aan de overzijde van het pad ) hopen we straks terug te kunnen zien in de begroeiing. Door heel secuur en gericht te beheren en onderhoud te plegen hopen we op een betrekkelijk klein oppervlak een vegetatie te realiseren die als het ware een mozaïek van verschillende plantengemeenschappen zal gaan vormen. Met een grote rijkdom aan wilde plantensoorten en met bijbehorende dieren, vogels en insectenleven. De watersalamanders hebben het landje al gekoloniseerd en koesteren zich in het warme water van de ondiepe poeltjes.

Wat zijn plantengemeenschappen ?

Dat zijn verschillende soorten planten, bomen, struiken, kruiden en mossen die van nature vaak in elkaars gezelschap voorkomen. Sommige soorten zul je vrijwel altijd bij elkaar zien ; een heleboel soorten vaker dan gemiddeld; en zo zijn er soorten die je in de natuur nooit op dezelfde plek ziet groeien. 

Alle in Nederland voorkomende plantengemeenschappen hebben een wetenschappelijke Latijnse naam gekregen volgens een ingewikkeld systeem. Wij zullen iedere plantengemeenschap die op dit landje opduikt een Nederlandse naam geven die we baseren op de meest in het oog springende kensoorten **. 

Het hier indertijd opgeschoten (deels aangeplante?) Elzenbroekbosje is het meest duidelijke al aanwezige voorbeeld van een plantengemeenschap die thuishoort in het laagveengebied.  Als we de komende jaren helemaal niets zouden doen op het landje, zou er waarschijnlijk een natuurlijke successie *** plaatsvinden in de richting van een aaneengesloten Moerasvaren- en Elzenbroekbos. Door bepaalde delen met de hand te maaien en gericht te beheren denken  we een grotere variatie aan plantengemeenschappen in stand te kunnen houden.

Regelmatig zullen we verslag uitbrengen en voor geïnteresseerden tuinders willen we rondleidingen over het terrein. Een vriendelijk verzoek aan iedereen om het landje zelf niet te betreden. ook al lijkt er aanvankelijk nog weinig te groeien. Voor je het weet vertrap je de paar kiempjes van over de dijk aangewaaide zaden. En die zouden we nu juist graag een nieuwe kans willen geven. Wilt u het ook doorgeven aan uw kinderen. Het landje heeft een onweerstaanbare aantrekkingskracht doordat vogels en dieren er meteen al bezit van hebben genomen. Ook zij nemen aan hun poten en in hun uitwerpselen zaden mee van elders. Via bordjes bij het landje en in ons volkstuinblad houden we u en de kinderen op de hoogte van de verdere spannende ontwikkelingen!

Martin Camphuijsen en Helma van Pijkeren

mede namens de werkgroep Natuurlijk Tuinieren 

terug naar index