Op het tuinpark doen zich soms onverwachte natuurverschijnselen voor. Zo trof een nieuwsgierige tuinder ineens mysterieuze kuilen aan in het zand. Haar verhaal:
Vroeger kon je naar de leeuwenkuil in Artis. Tegenwoordig vind ik die in mijn tuin. In meervoud zelfs!
Aan de zuidkant van mijn huisje, tussen terras en wand, verschenen ineens mysterieuze kuilen in het zand. Ik vroeg me af welk dier zulke sporen zou achterlaten en ging door de knieën om het beter te bestuderen. In een van de kuilen zag ik telkens hoe zand vanuit het midden omhoog werd gegooid. Er was duidelijk iets aan het werk. Maar wat? Hoe groot zou dit mysterieuze schepsel zijn? Zo groot als een stevige kever, of zou er plotseling een enorme rat tevoorschijn komen om me de stuipen op het lijf te jagen?
Met een macrolens maakte ik een foto. Ik zag twee halfronde kaken met haakjes. Die zaten vast aan iets wat me aan een spin deed denken, al kon ik maar een klein deel zien. De app Obsidentify gaf snel uitsluitsel: een mierenleeuw!
De mierenleeuw is een slanke netvleugelige en lijkt een beetje op een gaasvlieg. Als volwassen insect – de laatste levensfase – leeft hij maar anderhalve week. Eten doet hij dan niet meer; hij zoekt alleen nog een partner om mee te paren. Uit de eieren komen larven die één tot drie jaar in droog zand doorbrengen. Daar maken ze bijna perfecte trechtervormige kokers. Wanneer een mier of ander klein diertje langskomt en in zo’n kuil belandt, glijdt het naar beneden. Onderaan, verborgen onder het zand, zit de mierenleeuw geduldig te wachten. Hij grijpt zijn prooi, injecteert gif en zuigt het leeg.
Als de larve genoeg gegeten heeft en groot genoeg is, verpopt hij zich. De cocon is bedekt met zandkorrels en daardoor bijna onzichtbaar. Omdat mierenleeuwen vooral voorkomen in zand- en heidegebieden, opperde een medetuinder dat ze misschien als cocon zijn meegelift in een zak zand. Dat zou zomaar kunnen, want vorig jaar is het verzakte terras op mijn tuin hersteld.
Inmiddels worden de leeuwen gevoerd – net als in Artis. Als er weer eens een vliegje is verdronken in de thee of het bier, gooi ik het lijkje in een van de kuilen.
Verslag van tuinder Carla, juli 2025
Afbeeldingen: Natuurmonumenten (levensfasen & zijaanzicht) & Carla (mierenleeuw-kuil)
